Voor kinderen is het een spannende tijd...zo vlak voor Sinterklaas worden veel kinderen steeds onrustiger, zenuwachtiger en soms ook wel een beetje angstig. Dit kan je merken in gedrag thuis en soms ook in het slechter slapen. En dan kan je in die negatieve cirkel terecht komen, van kinderen die moe zijn, lastiger gedrag, jij die daar moe van wordt en negatief op reageert, en je kind dat daar ook weer negatief op reageert...
Ontploffingen en explosies
Zo hadden wij gisteravond een explosie thuis...want de spijkerbroek van mijn dochter was niet gewassen...en het kan dus door dat soort simpele dingen even ontploffen. Zoals Amerikaanse psychiater Daniel Siegel het noemt 'flipt iemand dan even'. En op zo'n moment kan je niet meer gecontroleerd en rationeel denken. Kinderen hebben dit en wij, volwassenen, maken dit ook af en toe mee. Dat is heel menselijk. De kunst is om het aan te voelen komen en dan zelf actie te ondernemen om weer rustig te worden, voordat je ontploft. Makkelijker gezegd dan gedaan... maar goed, hoe reageren we als ouders op al die emoties van onze kinderen? Want terwijl mijn dochter heftig boos is, is mijn zoon aan het stuiteren van geluk omdat hij mooie plannen heeft. Zo kan het alle kanten opgaan in een huis.
Met een huis vol emoties word je als ouder getriggerd om mee te gaan in die emotie. En meegaan in blijdschap is fijn en leuk, maar meegaan in boosheid werkt meestal niet zo goed. Alleen maar neutraal en gevoelloos blijven is ook niet echt de manier om een kind zich gehoord te laten voelen. Dus het erkennen van het gevoel is belangrijk. Gewoon even benoemen: "ik zie dat je heel erg boos bent" of "je bent er helemaal enthousiast over!". Op die manier heeft een kind het gevoel dat je hem of haar echt even ziet.
Een kind dat vervolgens vanuit boosheid met dingen gooit of schreeuwt, heeft ook begrenzing nodig. En dan komen we aan bij het thema 'opvoedstijlen'.
Opvoedstijlen
Vroeger werd vooral autoritair opgevoed; ouders zeiden wat er moest gebeuren en kinderen moesten gehoorzamen en volgen. In deze tijd, en in onze cultuur, werkt het bij de meeste gezinnen niet meer op die manier. Kinderen verwachten ook met respect behandelt te worden. Daar tegenover staat dat in sommige gezinnen meer op een toegeeflijke manier wordt opgevoed. Ouders willen vooral dat hun kinderen veel ruimte krijgen en willen aardig gevonden worden en geen ruzie in huis, dus vinden veel goed. Herken jij je in een van deze twee opvoedstijlen?
Tegenwoordig wordt vanuit verschillende opvoedmethodes, waaronder Positive Discipline, de autoritatieve opvoedstijl aangeraden, waarbij je vriendelijk en vastberaden tegelijkertijd bent. Op die manier blijf je respectvol naar je kind, naar jezelf en naar de situatie.
Hoe doe je dat dan: vriendelijk en vastberaden tegelijkertijd?
Als een kind heel erg boos is en naar je schreeuwt, dan ben je vriendelijk en vastberaden tegelijkertijd als je het gevoel van het kind benoemt, dus erkenning geeft, en daarna jouw eigen grens rustig aangeeft. Bijvoorbeeld: "ik zie dat je enorm boos bent en ik kan je pas horen als je rustig tegen mij praat." Als je kind vanuit haar boosheid doorgaat met schreeuwen, dan is het misschien even nodig om weg te lopen uit de situatie. Daarmee geef je je kind de boodschap dat je dat schreeuwen niet accepteert en zorg je dat je goed voor jezelf zorgt zodat je rustig kunt blijven.
Een ander voorbeeld; een kind dat niet wil opruimen... we hebben vaak de neiging om dan herhaaldelijk te roepen: "ruim nou op, ruim nou op!" en dan over te gaan op: "als je nu niet opruimt dan mag je straks niet op de ipad!" of je gaat het uiteindelijk uit pure wanhoop toch zelf maar opruimen. Als je dit op een vriendelijke en vastberaden manier wilt aanpakken, dan zou je bijvoorbeeld kunnen zeggen: "wat ben je fijn aan het spelen, we gaan over 5 minuten eten, ga je het nu opruimen of over 4 minuten?" Je legt dus verbinding en geeft een keuze. Vaak zijn kinderen dan sneller geneigd om mee te werken. Je kan dan ook nog even een kookwekkertje zetten op de 4 minuten zodat het duidelijk is wanneer die tijd dan om is.
Ga het maar eens proberen! Blijf denken aan vriendelijk en vastberaden tegelijkertijd zijn!
Uiteindelijk zal je merken dat het jou minder energie kost en je kind meer bereid zal zijn om mee te werken.
Heb je hier verder nog vragen over, of over andere opvoedworstelingen, mail mij dan even!