Is bewust opvoeden een luxe?

We hebben net drie bizarre maanden achter de rug; maanden waarin we in onzekerheid en angst leefden, maanden waarin veel van ons eigen werk even stil stond, maanden waarin gezinnen alles thuis met elkaar moesten delen. 

Voor sommigen voelde deze tijd met het gezin als een periode van onthaasting, voor anderen een zware last. Eigen werk combineren met ‘homeschooling’ van de kinderen bleek een lastige combinatie te zijn; of ons eigen werk leed er onder, of het schoolwerk van de kinderen. De kinderen hadden onze aandacht extra nodig, aandacht in de vorm van begeleiding, ondersteuning, het geven van vertrouwen, ritme, plezier en afleiding. Zelf voelde ik mij in duizend richtingen getrokken; in een periode van leegte en rust moest ik tegelijkertijd duizend rollen vervullen die mijn eigen werk bijna onmogelijk maakte. Ik moest keuzes maken, en daarin was er weinig ruimte voor mijzelf.

Tegelijkertijd merkte ik dat men er voor koos om de opvoedcoaching en de opvoedtraining niet online te doen en even te pauzeren; men zat in een survival modus. In een periode waar wij alle ballen in de lucht probeerden te houden, leek geen ruimte te zijn om bezig te zijn met bewust opvoeden. Een gekke paradox eigenlijk, want we zaten in een moeilijke intense tijd waarin we opeens fulltime met de kinderen samen waren, hun schoolwerk moesten begeleiden en met hun emoties en beleving om moesten gaan. Bij veel gezinnen waren het weken met veel spanning in huis, angstige kinderen, strijd over schoolwerk en schermgebruik. En in deze overlevingsmodus vielen we terug op onze basisbehoeften. Ik heb mij zitten afvragen wat maakt dat we bewust opvoeden dan niet als één van de basis behoeftes zien?

Onze kinderen zijn de toekomst. Onze taak om ze deze eerste fase van hun leven te begeleiden  zodat ze zich ontplooien tot zelfstandige en gewetensvolle volwassenen lijkt mij één van de belangrijkste taken in het leven; voor onszelf, voor hun en voor de toekomst van de wereld. En hoe doe je dat? Hoe leert een kind om vol vertrouwen op eigen benen de grote wereld aan te gaan? Hoe leert een kind zijn eigen passie en ambitie te ontdekken? Hoe leert een kind de sociale vaardigheden die nodig zijn om liefdevolle contacten aan te gaan voor het leven? Hoe leert een kind om zijn doel te bereiken zonder dwang, agressie of angst? De basis van deze antwoorden ligt bij ons ouders; door de opvoeding die wij onze kinderen meegeven vormen wij de basis, met ieders karakter als harde kern. Vanuit die basis kunnen onze kinderen zelf verder gaan opbouwen aan hun eigen leven. Dus als die grondlaag bepaalde gaten vertoont, dan heeft dit effect op het verdere leven van onze kinderen. Het is dus een zware taak die we hebben, echt niet altijd even makkelijk. En dan proberen we het opvoeden meestal ook nog samen met een partner te doen, met een eigen karakter, die misschien zelf een hele andere opvoeding heeft meegekregen en die waarschijnlijk dus hele andere ideeën heeft dan jijzelf. Zoals ik al zei, het is dus geen makkelijke taak…. 

Volgens mij is opvoeden een taak waar wij een stukje basis onderwijs voor nodig hebben. Maar het vak opvoeden op de middelbare school zou een beetje vreemd zijn op die leeftijd, en het als vak bij iedere studie toevoegen zou ook een beetje gek zijn. Dus de vraag blijft dan; wanneer zouden we het stukje basis onderwijs in opvoeden moeten krijgen? Tijdens de zwangerschap? Dat kan. Als een kind op de basisschool zit? Dan is het zeker verstandig! Als een kind aan het puberen is? Dan zou ik het je ook echt nog aanraden. Mijn advies is: begin er zo vroeg mogelijk mee; hoe eerder je begint met bewust opvoeden, hoe meer profijt je er van zult hebben tijdens de jaren dat je kind thuis woont. 

Eigenlijk zou iedereen dus een training bewust opvoeden moeten kunnen volgen. Waarom? Omdat je meer inzicht krijgt in het brein, je nieuwe tips en ideeën krijgt, je de kans krijgt om te oefenen voordat je het thuis in de praktijk gaat brengen, en omdat je leert van anderen die precies hetzelfde meemaken. 

Zoals één van mijn cursisten ooit zei; ‘Ik gun iedere ouder deze opvoed training!’

Gun jezelf deze luxe!