Het is bijna kerst…tijd voor familie, lekker eten en knus samen zijn. Als ik tegen de kinderen zeg: ‘wat fijn dat we nu even echt tijd hebben voor elkaar’ dan gaan de ogen rollen en kijken ze mij met een scheef gezicht aan. Ik werd laatst zelfs een ‘boomer’ genoemd door mijn zoon. Toen ik vroeg of hij wilde uitleggen wat dit betekent en ik daarna aangaf dat ik geen ‘babyboomer’ ben maar dat dit de generatie van zijn grootouders is, leek het niet veel indruk te maken.
Ik merk dat het proces waarin wij genieten van het samen spelletjes spelen en leuke dingen doen toch anders verloopt bij de kinderen die steeds meer dingen zelf willen doen; zelf naar school fietsen, zelf naar de orthodontist, zelf koekjes bakken, zelf oud en nieuw vieren met vrienden.
Eigenlijk is ieder kind, in zijn eigen leeftijdsfase, bezig met het zichzelf steeds meer losmaken van zijn ouders. En hoe meer wij ze vasthouden, hoe harder een kind zal vechten voor eigen ruimte en controle. Dus ik kom er steeds meer achter dat het bij het ouderschap hoort om je kinderen steeds meer verantwoordelijkheid, vrijheid en ruimte te gaan geven; eigenlijk al vanaf de fase dat ze gaan kruipen, dan willen ze al op eigen kracht gaan exploreren en ontdekken.
Hoe laat je je kind nou geleidelijk los, waarbij het zowel voor jezelf als voor je kind goed voelt? Hoe zorg je dat je niet in een machtsstrijd terecht komt, waarbij je kind constant de strijd aangaat om te laten weten dat ‘jij mij niet kan dwingen, laat mij het zelf ontdekken’?
Dit is een proces dat heel geleidelijk gaat en soms als schuurpapier aanvoelt. Ik heb mijn kinderen wel eens uitgelegd dat het een beetje een spel is waarbij de ene kant laat zien dat hij er goed mee om gaat en de andere kant dan makkelijker de teugels laat vieren. Op het moment dat een kind laat zien dat het toch niet helemaal lukt, en zich niet aan afspraken houdt, dan is het logische gevolg dat je als ouder de teugels weer strakker aantrekt. En vergeet hierbij niet dat fouten maken mag! Sterker nog fouten zijn belangrijke kansen om van te leren, dus als een kind een fout maakt en zich niet aan de afspraak heeft gehouden, dan is het aan jou om te bepalen of je deze fout een tweede kans geeft.
Een aantal dingen om in gedachten te houden bij het langzaam losser laten van die teugels (en let op dat ik het bewust niet heb over ‘loslaten’ maar over ‘losser laten’ want het ‘verstandige brein’ van onze kinderen is pas volledig ontwikkelt rond 25 jaar, dus ze hebben ons nog echt nodig!):
Bedenk goed wat volgens jou acceptabel is en wat niet acceptabel is; waar liggen jouw grenzen? Is het veilig? Houd hierbij de ontwikkelingsfase van je kind in gedachte; welke verantwoordelijkheid kan hij wel of nog niet aan?
Maak van tevoren een duidelijke afspraak met je kind. En help je kind deze afspraak te managen.
Als het een terugkerend iets is waar je kind meer ruimte in zoekt en zich vervolgens niet aan de afspraak houdt, spreek dan ook van tevoren samen een consequentie af. Kinderen zijn heel goed in het hierin meedenken. Vervolgens is het aan ouders om ook in de consequentie door te pakken. Zeg wat je doet en doe wat je zegt! Dit is waardoor je kind uiteindelijk leert waar hij aan toe is; het gaat uiteindelijk om jouw betrouwbaarheid.
Uiteindelijk gaat het bij ‘losser laten’ om een stukje vertrouwen in je kind, in jezelf en een stukje vertrouwen in de situatie. En als het niet goed gaat, dan mag je erop vertrouwen dat je kind er veel van zal leren voor de toekomst.